ضریب واکسیناسیون:

رهیافت جدیدی برای ارزیابی تستهای سرمی الایزا

ایجاد ایمنی مناسب ، نتیجه منطقی و مطلوب در زمان واکسیناسیون گله های طیور است . ثابت شده است که استفاده از تست های سرمی الایزا ،ابزار مفیدی برای اندازه گیری تأثیر واکسیناسیون است . ضریب واکسیناسیون است. ضریب واکسیناسیون (VI ) یک راهکار جدید کاملتر و ساده تر جهت ارزیابی عملکرد واکسن در گله است. در زمان انجام یک واکسیناسیون خوب ضریب VI نمره بالایی به امنیت گله می­دهد و در زمانی که نتایج ضعیف است، ضریب VI امتیاز ضعیفی را به دست می­دهد.

مترجم و تنظیم کننده: دکتر رامین پارسانیا

در مدیریت بهداشتی طیوراستفاده از تستهای سرمی الایزا یک ابزار سودمند جهت مونیتورنمودن پاسخ ایمنی گله متعاقب واکسیناسیون می­تواند باشد. اغلب دامپزشکان موفقیت واکسیناسیون را از طریق مشاهده دو جزء اصلی پاسخ واکسیناسیون مورد قضاوت قرار می­دهند که شامل میانگین تیتر بدست آمده ( یا میانگین سطح آنتی بادی گله) ، و در صد CV ( عددی که سطح یکنواختی ایمنیت را در گله نشان می­دهد) است. بدین ترتیب ارتباط بین میانگین تیتر و در صد CV برای ارزیابی ایمنیت بدست آمده مهم می­باشد. ایده نگرش به نسبت بین این دو جزء و اظهار عقیده در این رابطه سبب ایجاد پارامتر جدیدی شد که به نام VI یا ضریب واکسیناسیون بوده و به طریقه ذیل محاسبه می­گردد.

VI=  ^{(mean Titer)2} = ^{(mean Titer)}

عدد VI حاصله به عنوان یک گزاره منطقی به دست می­آید که در زمان واکسیناسیون خوب، امتیاز و نمره بالایی به دست می­دهد ( یعنی میانگین تیتر بالاتر و در صد CV پایین ) و نمره پایین نشانگر واکسیناسیون ضعیف است( میانگین تیتر پایین و CV% بالاتر ).

نتایج آزمایش در گله های گوشتی و نژادهای مادر گوشتی

بعد از انجام واکسیناسیون زنده علیه برونشیت و نیوکاسل و گامبورو جهت اندازه گیری ضریب واکسیناسیون مورد مطالعه و آزمایش قرار گرفت. ضریب VI برای تمام گله ها اعم از گله های سالم و گله هایی که به لحاظ درمانگاهی آلوده شده بودند بعد از واکسیناسیون با واکسن غیر فعال و زنده محاسبه گردید . در کل بالغ بر 500 گله گوشتی ، متعاقب انجام واکسیناسیون توسط میکروب زنده برونشیت و نیوکاسل ( طبق برنامه زمانی معین ) به وسیله تست الایزا مورد بررسی قرار گرفتند. همواره قبل و بعد از آلودگی نتایج تیتر سرمی برای برونشیت از سه گله گوشتی مجزا به جهت واکسن زنده و غیرفعال مورد ارزیابی قرارمی­گیرد. گله های مورد مطالعه بایستی دارای شرایط ذیل باشند :

1- میانگین تیترهای سرمی برای گله های نرمال در محدوده مورد انتظاربوده و برای گله های آلوده و تیترهای حاصله افزایش را نشان می­دهند.

2- حضور و عدم حضور علائم درمانگاهی بایستی بین گله های سالم و آلوده قابل تفریق باشد.

3- گله های شاهد بایستی در محدوده مناسبی از ایمنیت جهت نشان دادن تیتر مورد اندازه گیری الایزا باشند.

نتایج مربوطه برای بیماری برونشیت در جدول 1، برای بیماری نیوکاسل در جدول 2 و گامبورو در جدول 3 جهت گله های مرغ گوشتی نشان داده شده است. در جدول 4 این تست برای گله های مادر گوشتی نشان داده شده است.

اطلاعات ارزشمند

داده های ذکر شده در جداول نشان می­دهد که ضریب واکسیناسیون عامل بسیار سودمندی برای متخصصین بهداشتی گله ها جهت تفریق بین موارد ذیل می­باشد:

1- تفریق بین پاسخ های مناسب یا ضعیف به واکسیناسیون در گله .

2- تفریق بین پاسخ های معمولی واکسیناسیون و احتمال بروز بیماری در گله واکسینه شده.

ارزیابی رسمی پاسخ های واکسیناسیون الایزا شامل مقایسه میانگین تیتر بدست آمده با میانگین تیتر مورد انتظار بعد از واکسیناسیون است که حداقل تیتر واکسن مد نظر می­باشد. در اینجا مد نظر قرار دادن امتیاز ضریب واکسیناسیون با محاسبه درصد CV با کمک تست سرمی الایزا ، بسیار ساده تر و کاملتر از در نظر گرفتن حداقل تیترهای پایه است.

نتیجه نمره ضریب واکسیناسیون دارای یک بعد منطقی است ، بدین معنی که افزایش امتیاز ، نشانگر پاسخهای قویتر و بهتر ایمونولوژیکی در زمان پس از واکسیناسیون یا آلودگی می­باشد.

ولی اگر چه داده ها نشان دهنده این مسئله هستند که افزایش نمرات VI  متناسب و همراستا با حضور یک درگیری در گله هستند، اما بایستی متذکر گردید که نمی­توان از نتایج حاصله به تنهایی جهت دادن یک تشخیص کلنیکی صریح استفاده کرد. تشخیص تنها زمانی بایستی داده شود که همراه با علائم  درمانگاهی و جداسازی آزمایشگاهی عامل بیماریزا و یا تأیید از طریق آزمایشات PCR باشد.